SES HASTALIKLARI

Profesyonel Ses

Profesyonel ses kullanıcısı kimlerdir?

Sesi mesleği için önemli olan ya da karşısındakileri etkilemek için belli bir ses kalitesine ihtiyaç duyan herkes “profesyonel ses kullanıcısı”dır. Akla hemen sahne sanatçıları, şarkıcılar, oyuncular, spikerler ve televizyon dünyasında çalışanlar gelmektedir. Tabii ki bu meslek grupları profesyonel ses kullanıcısıdır, bu meslek gruplarında mesleki kariyer açısından kişiye özgün ve özel bir ses kalitesi varlığı temeldir. 

Ancak öğretmenler, çağrı merkezi çalışanları, imam ve müezzinler, politikacılar, müzik öğretmenleri, şan eğitmenleri, avukatlar, satış elemanları, spor antrenörleri gibi başka bir çok meslek grubunda sözlü iletişim yapılan iş için önemlidir. Mesleğin etkin ve doğru şekilde sürdürülebilmesi için iyi bir ses kalitesi gereklidir. Bu nedenle bahsedilen ve benzeri başka bir çok meslek grubu da profesyonel ses kullanıcısıdır.  

Profesyonel ses kullanıcılarında ses problemleri

Profesyonel ses kullanıcısı tek bir meslek grubu değildir. Ses ihtiyaçları ve sese dair beklentileri açısından birbirinden oldukça farklı meslek gruplarını kapsar. Örneğin bir sahne sanatçısı belli bir notayı temiz ve parlak söyleyemediği için hemen doktora başvururken, bir anaokulu öğretmeni uzun zamandan beri gün sonunda sesinde yorulma olduğu halde sesi tamamen kısılana dek doktora gitmeyi erteleyebilir. Ancak tüm ses profesyonellerinde sesle ilgili problemler değişen oranlarda sosyal, duygusal ve mesleki (kariyere ait) sorunlara yol açar. 

Ses profesyonellerinde belli ses problemleri daha kolay oluşur. Bu aslında doğal sayılabilecek bir durumdur, nasıl futbolcularda diz, tenisçilerde ise dirsek problemleri sık görülüyorsa, uzun sürelerle konuşan veya saatlerce şarkı söyleyen birinde ses ile ilgili bir problem görülmesi hiç de şaşırtıcı değildir. Ancak sporculardan farklı olarak profesyonel ses kullanıcılarının çoğunda sese özen göstermeme, ses problemi ciddi bir seviyeye ulaşana dek gözardı etme eğilimi vardır. Ses problem mesleğin etkin şekilde yapılmasını engelleyene dek bu problem için çözüm arayışına maalesef gidilmemektedir.  

Ses problemini önlemek için ne yapılabilir?

Farkındalık ilk ve en önemli adımdır. Kişinin ses ile ilişkili bir meslek yaptığının ve bu mesleğin ses problemi oluşturmak için yüksek risk taşıdığının “farkında” olması elzemdir. Yoğun ses kullanımı gerektiren meslek sahibi bir çok kişi sesinde bir sorun oluşana dek bunun farkında değildir.  

Bilinmesi gereken ikinci önemli husus, aşırı ses kullanımı gerektiren mesleklerin kişiyi ses problemi oluşması açısından risk grubuna soktuğudur. Kişi kendi sesini düzenli olarak dinleyerek takip etmelidir, böylece sesinde oluşabilecek herhangi bir sorunu erken aşamada farkedebilir. Ses kısıklığı bu tür mesleklerin doğal bir sonucu olarak kabul EDİLMEMELİDİR. (Örneğin “Öğretmenlerde ses teli nodülü olması meslek hastalığıdır, normaldir, önlenemez” sıkça söylenen ancak YANLIŞ olan bilgilerdir). Ses problemlerinin oluşmasını önlemek için yapılabilecekler vardır (Daha fazla bilgi için Ses hijyeni`ne bakınız). 

Son olarak, sesle ilişkili bir çok sorunun uygun bir değerlendirme ve uygun tedavi ile düzelebileceği bilinmelidir. Bu sayede kişinin sesin yüksek önem arzettiği mesleğini başarılı bir şekilde devam ettirmesi mümkün olabilir. 

Profesyonel ses kullanıcısının, ses problemlerinin teşhis ve tedavisinde yetkin ve tecrübeli olan bir kulak burun boğaz hekimi tarafından değerlendirilmesi önerilir.